“Tri âm” và “tri kỷ” khác nhau như thế nào?

 Phân biệt "Tri âm" và "Tri kỷ"

Dân gian thường có câu rằng “Trăm năm tri kỷ khó tìm, tri âm khó gặp, bạn hiền khó quen”, điều đó cho thấy, mặc dù “tri âm tri kỷ” là cụm từ thường xuất hiện cùng nhau nhưng chúng có ý nghĩa tương đối khác biệt.

Đầu tiên, chữ “tri” trong tri âm và tri kỷ có nghĩa là “hiểu”, còn chữ “kỷ” nghĩa là “chính bản thân mình, chính ta”. Qua đó, thấy được cụm từ “tri âm” ý chỉ chúng ta hiểu rõ về người khác trên một phương diện nào đó, trong khi “tri kỷ” lại là người hiểu được lòng mình, và mình cũng hiểu người đó. “Tri âm”, “tri kỷ” rất thường đi chung với nhau, chúng có nghĩa là “hiểu người khác và hiểu rõ bản thân mình”

Với “tri âm”, từ này dùng để chỉ 2 người có chung sở thích, họ tán thưởng và trân trọng tài năng người kia. Tuy nhiên, những người được gọi “tri âm”, có thể họ vẫn chưa thực sự biết rõ tính cách, thói quen, tật xấu, sự thấu hiểu lẫn nhau... Chỉ đơn giản là do sự đồng điệu trong sở thích đã giúp hai người gắn kết, thân thiết cùng nhau.

Trong khi đó, người được xem là “tri kỷ” là khi giữa hai người có sự kết nối về mặt tâm hồn, họ thấu hiểu, sẻ chia, chấp nhận những ưu khuyết điểm của nhau, luôn ủng hộ, xây dựng và hết lòng giúp đỡ đối phương, không ganh ghét, đố kỵ… Hơn thế, bạn tri kỷ phải là những người đã cùng nhau trải qua nhiều thử thách trong cuộc sống.

Như vậy, nếu xét về mặt ngữ nghĩa thì tri kỷ và tri âm là hai cụm từ hoàn khác nhau. Đã gọi là “tri kỷ” chắc chắn đó phải là người thật lòng, thấu hiểu, chấp nhận những bất đồng để ở bên đồng hành cùng bạn. Và khi nhắc đến “tri kỷ” thì đó có thể là người bạn đời, người yêu, người bạn thân thiết. Trong khi “tri âm” thường ám chỉ về mặt bạn bè nhiều hơn.

Tuy nhiên, trong tiếng Việt dường như người ta ít phân biệt rạch ròi ý nghĩa của tri âm và tri kỷ, bởi chúng thường được xem như một từ đồng nghĩa. Điểm khác biệt duy nhất chính là “tri âm” thường được sử dụng nhiều trong văn chương, còn “tri kỷ” được dùng rộng rãi, không bó hẹp trong một khía cạnh, hay lĩnh vực nào.

Trong cuộc đời, con người ta đôi khi không thể chịu đựng nổi nỗi đau không phải vì nó đau đến mức không chịu được, mà bởi vì chẳng có ai để thấu hiểu, để sẻ chia nó cả. Bạn bè thì dễ kiếm nhưng để tìm được một người hiểu mình quả thật không phải dễ. Do đó, hy vọng những ai đã tìm được “tri âm” của đời mình hãy thật trân trọng mối quan hệ đó, bởi tri âm hay tri kỷ cũng đều khó tìm như nhau!

Hồng Phúc
(Sưu tầm)