PHÓNG SỰ MỒ MẮT Ở VIỆT NAM- Chung Đào

Chung Dao

Sau lần test mắt để tái tục bằng lái xe ở Mỹ, tôi không còn lựa chọn nào khác là quyết định đi mổ mắt cườm.  Cho dù bao nhiêu học trò là BS có khuyên rằng “cô ơi trong y khoa lúc nào cũng có một xác suất rủi ro, cho nên nếu mắt cô chưa đến nỗi tệ, đeo kính còn nhìn thấy thì không nên mổ.  Cha con đòi đi mổ hoài mà con không cho.”.  Tuy nhiên với sự khuyến khích của một bà chị đã từng mổ mắt, tôi quyết định đi mổ với sự hướng dẫn và ủng hộ tinh thần của chị.

Mổ mắt xong phải kiêng không đọc sách, xem TV, không làm việc nặng và nhất là không vào bếp nấu ăn nên tôi quyết định mổ ở VN là tiện nhất vì có người giúp việc lo mọi chuyện cho mình.  Mọi chuyện đều có trời định, mổ đâu cũng có rủi ro và có số phần.

Bệnh viện mắt đông như kiến, hai cái loa bắc to đọc tên bệnh nhân, một để đến đóng tiền một để vào phòng khám bệnh.  Bệnh nhân từ các tỉnh đã đến từ sáng sớm vì họ muốn mổ xong đón xe về trong ngày, tiết kiệm chi phí khách sạn.  Mới có 7g sáng mà đã có khoảng vài trăm bệnh nhân đứng ngồi lố nhố.

Thủ tục đầu tiên là đóng tiền làm các xét nghiệm xem bạn có bị tiểu đường, tension,,,, hay không kế đến là siêu ăm mắt để xác định có gì bất thường đối với tình trạng mắt của bạn không.  Cửa đóng tiền chen chúc nhau nhìn vào dù cô thâu ngân đã xướng tên thật to vào micro.  Thỉnh thoảng lại có người hoảng hốt kêu mất tiền hay mất điện thoại, thế là những người còn lại vội vàng giãn ra sờ lại túi quần, túi áo hay bóp xách của mình xem có còn tiền bạc và điện thoại không.  Chính bà chị xung phong dắt tôi đi mổcũng đã từng bị móc mất điện thoại trong kỳ mổ mắt vừa rồi.

Các phòng xét nghiệm đông như kiến cỏ, không những các y tá sẵng giọng mắng mỏ bệnh nhân mà ngay cả các ông bảo vệ cũng thế, hình như họ chỉ có một chỗ này để thị uy bà con.  Thình thoảng một cái đầu ló vào “cô ơi ở đây có ưu tiên cho người giàkhông cô?” cô y tá trả lời ngay “ở đây ai cũng già hết anh ơi, không có ưu tiên”.  Mà thật vậy tôi có lẽ là một trong những người ít tuổi ở đấy cũng đã ngoài 60 rồi còn gì, mọi người đang chờ sốt ruột nhưng vẫn cười vang với cuộc đối thoại ấy.  Các bệnh nhân ở quê lên hơi ngớ ngẩn hỏi nhiều một tí là bị nạt nộ tưng bừng dù bên cạnh đó có hàng chữ kẻ mực xanh rõ to “lương y như từ mẫu”.  Ghi sai tên người ta người ta xin đính chính cũng mắng xối xả, nghĩ tới dịch vụ y tế ở Mỹ mà tủi cho dân mình.

Sau khi đã hoàn tất các thủ tục xét nghiệm, mọi người được phát cho một bộ quần áo bệnh nhân để vào phòng mổ.  Mục đích để mặc quần áo sạch đã khử trùng vào phòng mổ nhưng nhiều ông bà lại mặc nguyên bộ đồ mổ ấy ra ngoài trang phục của mình thế là y tá lại được dịp quát nạt la hét.

Sau đến thủ tục làm cam kết là phải chịu mọi hoàn toàn rủi ro, cô y tá thoăn thoắt đọc cho từng bệnh nhân viết “tôi hiểu rõ tình trạng mắt của mình, đồng ý mổ và chấp nhận mọi rủi ro trong quá trình phẫu thuật không khiếu nại gì..” bệnh nhân phải tự ghi bằng chính tuồng chữ của mình, nếu bệnh nhân quá già hay không biết chữ người nhà sẽ được kêu vào để ký thay.  Một ông Việt Kiều cự nự “sao lại bắt bệnh nhân chấp nhận rủi ro và cam kết như vậy? lẽ ra bệnh viện phải cam kết mổ không bị rủi ro chứ”.  Cô y tá trả lời “chú ơi thủ tục ở đây là thế, nếu chú không đồng ý thì thôi khỏi mổ..” thế là bệnh nhân đành chịu.

Các cô y tá trong phòng mổ có lẽ là dịu dàng nhất vì phòng mổ cần sự yên tĩnh, và có lẽ trong giờ phút căng thẳng của bệnh nhân trước khi mổ họ không nỡ làm cho bệnh nhân sợ hãi quá có thể nguy hiểm tới cuộc phẫu thuật chăng? Sau 75, theo giải thích của các học trò BS của tôi, thì mổ cho người sống thì được dùng chữ phẫu thuật, còn giải phẩu bây giờ chỉ dùng cho mổ tử thi thôi.

Sau khi được chích thuốc tê vào con mắt mổ, bệnh nhân được đánh dấu thập và băng con mắt đó lại, ngồi lố nhố trước phòng mổ đợi tới phiên mình.  Phòng mổ được sắp xếp hai giường mổ, ở giữa là ghế ngồi của ông BS phẫu thuật.  Cứ trong lúc BS mổ bệnh nhân ghế bên kia, thì bên này y tá lo chuẩn bị cho bệnh nhân khác sẵn sàng.  Ông BS cứ thế xoay qua xoay lại mổ như mổ gà, mỗi ca mổ chỉ mất có 10 phút.  Giọng nói nhẹ nhàng của ông xoa dịu phần nào nỗi sợ hãi của bệnh nhân.  Có ông bệnh nhân trong chiến tranh đạp trúng mìn chỉ còn có một mắt, leo lên bàn mổ vẫn khẩn thiết năn nỉ BS “BS ơi em còn có một mắt BS giúp mổ cho tốt” thật là tội nghiệp.

Sau khi mổ mọi người sẽ được băng mắt lại và theo lệnh của y tá phải để đên hôm sau quay lại thay băng làm thuốc mới được mở băng ra.  Tất cả bệnh nhân được tập trung lại như trại cải tạo để cô y tá phát thuốc và giải thích cho cả đám một lần duy nhất, tiết kiệm sức lực của cô.  Ngày hôm sau trở lại thay băng, hỏi thăm mọi người, ai cũng nói“về nhà đến chiều chiều là tui hé hé coi có đui chưa”.  Đã từng có một ông BS nổi tiếng ở BV này bị một Việt Kiều kiện vì mổ mắt xong thì không còn nhìn thấy gì nữa.  Tuy nhiên những rủi ro trong y khoa, chẳng ai lường trước được.

Phải công nhận rằng bây giờ BS ở Việt Nam cũng rất giỏi nhưng cơ sở hạ tầng của các bệnh viện chưa đủ đáp ứng nhu cầu của người dân, mà người dân lúc nào cũng tập trung vào các bệnh viện trung ương ở tuyến trên, họ hoàn toàn không tin tưởng vào các bệnh viện tỉnh nên có một  nghịch lý là dưới tỉnh thì bệnh viện thưa vắng, còn trên Saigon thì lại quá tải.  Đội ngũ chuyên viên y tá cũng không đủ để phục vụ bệnh nhân, những người có thu nhập cao một chút chọn cách mổ dịch vụ đắt gấp 3 hay 4 lần so với mổ thông thường, nhưng được phục vụ tận tình hơn.  Chưa nói tới những người đi khám bệnh hay mổ bằng bảo hiểm y tế thì còn bị hạch sách dài dài có lẽ vì họ không thu được tiền ngay và còn phải làm thủ tục phiền hà.

Thôi thì mổ xong mà con mắt còn sáng là ông trời thương rồi, vì không chỉ trình độ BS, máy móc tối tân, cơ sở hiện đại mà còn có bàn tay của đấng tối cao quyết định cho sự thành công của ca mổ tôi tin như vậy vì bạn tôi ở Thụy Sĩ cũng mổ mắt, cũng chọn BS giỏi mà rốt cuộc xui xẻo lại bị bong võng mạc hỏng cả mắt.

Saigon May 20th 2014