Kỳ đó sau khóa Hè , trở lại trường, đứng tần ngần trước cái bảng tin... Tôi hoảng hốt đọc tin ông thầy của mình đã chết. Ôi tôi vĩnh biệt ông, vừa đang định dò tìm xem ông dạy lớp nào để mà ghi tên học (vì ông dạy rất hay ) thì nay ông đã ra người thiên cổ . Cái tin đưa ngắn gọn: Ông R mới mất tháng Sáu vừa qua khi ông đến Athens ( thủ đô của Greece ) để nghỉ hè với người bạn. Mới đến nơi thì ông bị heart attack và qua đời. Thế là vĩnh biệt Mr R . Tôi buồn bã bàng hòang đứt ruột. Ông thầy còn trẻ lắm, trong cái bản tin thì sinh nhật ông vào tháng Tám mà ông chết lúc tháng Sáu.Trên bản tin là hình của Mr R với nụ cười và ánh mắt đăm đăm .
Mr R 24-8-1952
19-6- 2007
Vậy là ông hưởng thọ cũng có 55 tuổi. Tôi vội chạy vào văn phòng , xin em thơ ký cho tôi một copy cái hình của ông ( không phải để thờ đâu ) mà là để nhờ cậu ấm Thạch vẽ làm kỷ niệm.
Tôi vẫn thấy hình như ông ở đâu đây, đứng ngay bên cạnh, hay ở sau lưng và đang chờ tôi quay lại để tay bắt mặt mừng... Nhưng mà thôi, ông cũng đã không còn. Tôi nhận được hình của ông qua Email , và cậu ấm Thạch đã vẽ. Ngày đó tôi học ông lớp Reading and Writing Skill , Mr R có cách dạy vô cùng giản dị và tính tình ông rất dễ dãi. Lớp của ông lúc nào cũng vui nhộn - Tiếng ông sang sảng oang oang...Ông cho bài, phát mỗi trò một tờ- đọc- trả lời, rồi ông sửa bài lên bảng, học sinh tự chấm sửa bài của mình ( rồi nộp lại cho ông ) . Có lần ông cho bài về nhà làm, mà cũng phát mỗi trò một tờ giấy, trong đó có hình một người đàn bà ngồi trước một tách cà phê để trên bàn. Chấm hết . Đó, về viết thành một bài luận ! Tôi về nhà nặn óc bóp trán mãi mới viết được một bài văn tưởng tượng vô cùng phong phú cho " Người Phụ Nữ Láng Giềng " không hề có đó. Nào là nhà bà ở cạnnh nhà tôi, chúng tôi hay qua nhà nhau uống cà phê mỗi sáng . Bà góa chồng đã lâu, và các con thì cũng chẳng còn, nay chỉ có độc một con trai nhưng lại ở xa, và bà có rất nhiều cháu . Rồi bà láng giềng đó trao đổi với tôi những cây ươm từ hột , chúng tôi trồng rau quả , thu họach theo mùa những hoa cùng trái...Và trong đời đi học tại cái City College , thì lần đầu tiên tôi được thầy cho điểm A cái bài luận " nhăng cuội " của tôi ! Nào ngờ đâu , giờ đây, trước mặt tôi là hình của Mr R .
Tôi phải hồi tưởng lại tất cả những gì đã biết về ông mà viết một bài luận tạ ơn Thầy. Nhớ lúc chưa học thầy, mỗi lần đi qua lớp ông, tôi luôn luôn để ý cái dáng dấp rất ư là hippy của thầy. Tóc ông cũng đã muối tiêu mà để lòa xòa theo gió...Miệng rộng , cười rất tươi và sảng khoái. Cánh mũi thanh tú , cằm chẻ rất có duyên. Khi học với ông rồi mới thấy ông cũng đến lớp rất giản dị. Tuy áo bỏ trong thùng, và mang giày, nhưng luôn luôn mặc jean xanh. Chữ viết bay bướm , nét chữ thanh mảnh khi ông viết bảng, nhưng ông thuận tay trái. Có lần ông viết lên một câu : " The eye is a window to the soul " Con mắt là cửa sổ của linh hồn. Tôi ngồi ở dưới la lên ( but the mouth is a main door ) nhưng mồm là cửa chính . Thế là cả lớp cười ồ , còn thày thì thích chí phụ họa :
- Đúng rồi, vì mồm nói được.
- Giờ thì thầy biết tôi cũng là tay quậy trong lớp. Có hôm tan học , tôi vì chậm chạp nên phải ngồi nán lại để ghi nốt phần home work thầy ghi trên bảng, thầy phải chờ cho học sinh ra hết mới về sau cùng. Tôi bèn hỏi :
- Thầy có viết văn viết sách phải không ?
- Đúng
- Tôi cũng có viết vớ vẩn
- Hôm nào đưa cho thầy đọc xem...
- Tôi sợ thầy cho điểm F
- Thầy cười ha hả.. tôi bèn hỏi tiếp :
- Thầy thích đọc sách của những tác giả nào ? Ernest Hemingway ? hay Hermann Hesse ..? thầy có thích đọc Jean-paul-Sartre không ?
- Ông nhìn tôi có vẻ ngạc nhiên lắm ( có học trò già đọc sách cũ ) và trả lời :
- Tôi thích đọc Somerset -Maugham...
- Ồ tôi cũng rất thích đọc Maugham , tác phẩm Kiếp Người là sách gối đầu giường của tôi...và còn đọc William Faulkner vói tác phẩm The deep sound of the U S...
- William Faulkner ...Âm Thanh và Cuồng Nộ ..The Sound and the Fury.
Câu chuyện đã qua đi hơn năm năm rồi, từ ngày tôi còn là học trò của Mr R ... Ôi sao Âm thanh và cuồng nộ ...Có ai gào lên cho thấy đời thật phi lý không ngờ...Ông thầy tuổi trẻ tài cao, không những là giáo sư đại học, nhà văn , ông còn là nghệ sĩ với cây đờn... Ông chơi Guitar và lập ban nhạc với cậu con trai.
- Sức khỏe và tài năng cùng địa vị như vậy, tự dưng lăn đùng ra và biến mất...
Những người thầy dạy hay, đầy lương tâm nghề nghiệp như ông ( lớp lúc nào cũng đông học trò ) vậy mà chẳng sống thêm để giúp đời ?
Ở xứ Mỹ nó khác An Nam ta, mà tôi gọi là xứ Tầm Sư Học Đạo. Trò phải đi kiếm thầy. Thày giáo bên Mỹ, mỗi giáo sư có một phòng lớp riêng, có bảng tên và địa chỉ ghi ngòai cửa lớp :
Ví dụ : Mrs B Patel Room 104
Mr R Dill Room 166
Học trò học xong môn này, muốn học môn kế tiếp có thày khác dạy phải đi tìm thầy , tự động ôm cặp đến lớp thầy. Đại học cộng đồng ( community colleges ) các thầy giáo cũng được đồn đãi về tiếng tăm dạy hay -dạy dở. Đây tôi muốn nói về lương tâm chức nghiệp. Có cô giáo tên Lavin, chẳng may trò nào đã lỡ học một khóa , thì sẽ chừa tới già. Vì kém và hay nghỉ bất ngờ, cho nên có những khóa học lớp của cô phải hủy bỏ vì không đủ học sinh ! Mà trò có ghi danh rồi nhưng thấy cô dạy lơ tơ mơ thì chúng drop lớp hết ráo trọi. Thật đúng là xứ tự do dân chủ, và lương tâm lúc nào cũng phải đặt lên hàng đầu thì mới mong khấm khá sống còn.
Nói về cậu ấm Thạch vẽ Mr R cho tôi , vì tôi cư theo ca cẩm :
- Tội nghiệp ông thầy quá, Thạch vẽ cho mẹ đi, để mẹ tặng cho phòng giáo sư treo trong trường mà nhớ thầy !
Nhưng vì hình coppy không rõ nét ánh mắt, nên Thạch phải vẽ theo kiểu ABSTRACT art của Picasso . Giờ đây theo bức tranh của Thạch - Mr R như khuất trong vườn hoa cỏ- có nhiều bông hoa chiếu sáng trên đầu với màu vàng màu đỏ và cam đậm . Cánh hoa tan tác trên khuôn mặt nhạt nhòa... Mắt đã chìm sâu ... Thăm thẳm như dĩ vãng trong quá khứ lãng quên, và nụ cười tươi chỉ còn là một vệt dài thảng thốt...
Nếu qua sông bằng thuyền mây đêm nay
Hãy lắng nghe trăng khuất sau lùm cây
Trăng khóc gục đầu trăng úp mặt
Chàng chết mơ hồ như cơn say...
( không nhớ tên tác gỉa) |
|
|
|
|
|
LƯU HẢO CHI
SAN FRANCISSCO
JAN 2011
|
No comments:
Post a Comment