TẠI SAO NGƯỜI VIỆT XƯA LẠI ĐẶT TÊN CON GÁI CÓ CHỮ "THỊ"?

 TẠI SAO NGƯỜI VIỆT XƯA LẠI ĐẶT TÊN CON GÁI CÓ CHỮ "THỊ"?

    Về nguồn gốc chữ "Thị" trong tên lót của con gái bắt đầu xuất hiện sau thời kỳ Bắc thuộc lần thứ nhất. Trong quyển Từ nguyên từ điển có câu "Phu nhân xưng thị" (đàn bà gọi là thị). Ngoài ra nó là một từ mà phụ nữ dùng để tự xưng.
    Xung quanh việc sử dụng chữ "Thị" để đặt tên cho con gái cũng có nhiều tranh cãi. Từ "Thị" nguyên gốc có nghĩa là họ hoặc ngành họ. Người Trung Hoa thường dùng chữ "Thị" sau tên của người chồng thay cho tên cúng cơm của người phụ nữ đó. Ví dụ, Tô Thị có nghĩa là vợ của ông Tô.
    Nhưng người Việt thường nhầm "thị" ý chỉ là một từ liên quan đến phụ nữ nên đặt tên cho con gái. Đến khoảng thế kỷ 15, chữ "Thị" dần gắn liền với tên và họ của nữ giới, như một cách khẳng định gốc gác của người đó, tạo thành công thức đặt tên: Họ + Thị + Tên.
    Ngày nay, nhiều người đã không còn đặt tên con gái có chữ "thị" nữa để phù hợp với thời đại. Nhưng cách đặt tên "nữ thị" vẫn tồn tại như một điều đã ăn sâu vào thói quen và văn hóa của người Việt đến tận bây giờ.

    (Theo S Vietnam)

Hồng Phúc ST

Tôn Thất Tùng – người thầy thuốc làm rạng danh nền y học Việt Nam

Là một bác sĩ nổi tiếng ở Việt Nam và thế giới trong lĩnh vực gan và giải phẫu gan, suốt cuộc đời, Giáo sư Tôn Thất Tùng luôn gắn bó với bệnh viện và bệnh nhân. Làm việc không mệt mỏi cho đến tận cuối đời, ông đã để lại 123 công trình khoa học có giá trị.

Cha đẻ của “phương pháp Tôn Thất Tùng” trong phẫu thuật gan

GS Tôn Thất Tùng sinh ngày 10/5/1912 trong một gia đình quý tộc tại Thanh Hoá. Cha ông qua đời khi ông mới ba tháng tuổi. Mẹ ông đã đưa gia đình vào Huế và định cư ở đó. Từ chối làm quan, người thanh niên Tôn Thất Tùng đã ra Hà Nội học trường Bưởi (Chu Văn An ngày nay) và năm 1932 bắt đầu vào học Trường Đại học Y khoa Hà Nội với suy nghĩ đây là nghề “tự do”, không phụ thuộc vào quan lại hay chính quyền thực dân.

Thông minh xuất chúng, mới 27 – 28 tuổi, Tôn Thất Tùng đã có công trình được tặng huy chương bạc của Liên hiệp Pháp và huy chương bạc của Đại học Y Paris. Trước Cách mạng Tháng Tám, ông đã công bố 62 công trình trên các tạp chí y học Pháp ở Paris và ở Viễn Đông.

Ông là người đầu tiên nghiên cứu thành công phương pháp “cắt gan có kế hoạch” còn được gọi là “Phương pháp mổ gan khô” hay “Phương pháp Tôn Thất Tùng”. Phương pháp này cho phép cắt gan chỉ mất 4-8 phút trong khi, nếu theo phương pháp vẫn được coi là kinh điển mang tên vị giáo sư người Pháp Lortat-Jacob, thì phải mất 3-6 giờ. Sáng chế của Tôn Thất Tùng không phải là do sự “khéo tay”, thay đổi kỹ xảo vụn vặt, như có người lầm tưởng, mà chính là bắt nguồn từ những nghiên cứu cơ bản do anh sinh viên nội trú thuộc dòng dõi hoàng gia này thực hiện trong những năm 1935-1939.

Lần đầu tiên trong nền y học thế giới, Tôn Thất Tùng đã mô tả các mạch máu và ống mật trong gan sau khi phẫu tích hơn 200 lá gan người chết. Trên cơ sở đó ông đã viết và bảo vệ thành công luận án tốt nghiệp với nhan đề: “Cách phân chia mạch máu của gan”. Đây là một công trình thuộc về giải phẫu loài người chứ không phải riêng cho Việt Nam, nên ông đã hướng nghiên cứu của mình vào việc cắt gan, lĩnh vực mà cả thế giới chưa có ai dám đề cập. Bản luận án được đánh giá rất cao và trở thành tiền đề cho những công trình khoa học nổi tiếng của ông. Với bản luận án này, Tôn Thất Tùng đã được Trường Đại học Tổng hợp Paris tặng Huy chương bạc.

Năm 1939, khi Tôn Thất Tùng trở thành bác sĩ nội trú ở Bệnh viện Phủ Doãn (BV Việt-Đức ngày nay), sau nhiều lần cắt trên gan người chết, ông đề xuất với thầy hướng dẫn về phương pháp của mình. GS.Mayer-May tán thành nhưng còn e sợ. Một hôm có một bệnh nhân chuẩn đoán tưởng là ung thư dạ dày nhưng khi mổ lại phát hiện bị ung thư gan của thùy gan trái. Để thực hiện ca giải phẫu này, dưới sự hướng dẫn của BSTôn Thất Tùng, GS.Mayer-May đã tiến hành cắt bỏ thùy gan trái cho bệnh nhân. Đây là phương pháp cắt gan mới, bởi theo khảo cứu của Tôn Thất Tùng, từ năm 1938 trở về trước y học thế giới mới cắt gan 87 lần – một con số không đáng kể vì cắt gan “không kế hoạch”, nghĩa là cắt vu vơ, gặp mạch máu thì buộc lại.

Thấy bệnh nhân sống sót sau khi mổ, GS.Mayer-May bảo Tôn Thất Tùng: “Anh chép lại bệnh án trao cho tôi ngay. Chúng tôi sẽ gửi báo cáo này lên Viện Hàn lâm Phẫu thuật Paris”. Không ngờ, tại đây bản báo cáo bị công kích dữ dội, vì “ý tưởng của Tôn Thất Tùng quá mới”. Mãi đến năm 1952, tại Hội nghị Phẫu thuật quốc tế ở Copenhaghen – Đan Mạch phương pháp cắt gan của ông mới được thừa nhận.

Năm 1963, GS Tôn Thất Tùng cho công bố phương pháp cắt gan mới trên tờ “The Lancet” ở London, tờ tạp chí rất nổi tiếng trong ngành phẫu thuật thế giới. Công trình gây chấn động dư luận. Chỉ sau một tháng, hơn 100 nhà phẫu thuật từ Mỹ đến Australia gửi thư sang Hà Nội, xin ông tài liệu về Phương pháp cắt gan này. Phương pháp này cũng được đưa vào “Bách khoa thư Nội thương – Phẫu thuật” của Pháp, và được in trong “Chọn lọc các Tài liệu Sản khoa và Phẫu thuật” của Mỹ…

Năm 1977, Viện Hàn lâm Phẫu thuật Paris tặng GS Tôn Thất Tùng Huy chương vàng phẫu thuật quốc tế Lannelongue, giải thưởng cao quý nhất trong ngành phẫu thuật thế giới, 5 năm mới tặng 1 lần cho một nhà phẫu thuật xuất sắc tại thời điểm đó.

Đến năm 1979, GS Tôn Thất Tùng đã thực hiện khoảng trên 700 ca cắt gan lớn, nhỏ, bỏ xa một nhà phẫu thuật Singapore đứng sau ông cắt hơn 100 ca. Ngày nay, mổ gan khô đã trở thành một trong hai phương pháp cắt gan chính trên toàn thế giới.

Xây dựng một nền y học Việt Nam hiện đại

Sau Cách mạng tháng Tám 1945, GS Tôn Thất Tùng được giao nhiệm vụ chữa bệnh cho Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cũng trong thời gian đó, ông đã viết cuốn sách tóm tắt kinh nghiệm nghiên cứu về giun với vấn đề “Viêm tụy cấp tính và phẫu thuật”. Đây là cuốn sách khoa học thuộc ngành Y được xuất bản đầu tiên tại nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Một thời gian sau, ông được cử làm Giám đốc bệnh viện Phủ Doãn và cùng với giáo sư Hồ Đắc Di, ông đã bắt tay xây dựng Trường Đại học Y Hà Nội. Sau khi Pháp nổ súng tái xâm lược Đông Dương, ông tham gia tổ chức cứu chữa thương bệnh binh, xây dựng các tuyến mổ xẻ như ở mặt trận Tây Nam Hà Nội cùng các bác sĩ Nguyễn Hữu Trí, Hoàng Đình Cầu… Trong thời kỳ chiến tranh ác liệt, ông vẫn tham gia tổ chức điều trị, phát triển ngành y tế, đồng thời với nghiên cứu khoa học, với đào tạo sinh viên, xây dựng nền tảng trường Y khoa Việt Nam, dù phải di chuyển nhiều lần, ở nhiều địa bàn như Vân Đình, Hà Đông (1946), Lăng Quán, Tuyên Quang (1947), Phù Ninh, Phú Thọ (1948), Đại Lục, Phú Thọ (1949), Chiêm Hóa, Tuyên Quang (1950)… Ông cũng được cử làm làm cố vấn phẫu thuật ngành quân y ở Bộ Quốc Phòng. Cũng trong thời gian này, cùng với Giáo sư Đặng Văn Ngữ, ông đã góp phần sản xuất Penicillin phục vụ thương bệnh binh trong điều kiện dã chiến. Năm 1947, ông được cử giữ chức Thứ trưởng Bộ Y tế và giữ chức vụ này cho tới năm 1961.

Từ năm 1954, ông làm Giám đốc bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, và giữ cương vị Chủ nhiệm Bộ môn Ngoại Đại học Y Dược Hà Nội. Ông đề cao việc tiếp thụ y học phương Tây để xây dựng và phát triển nền y học của Việt Nam, nghiên cứu bệnh tật và chữa trị cho người Việt Nam, đi đầu trong việc áp dụng các kỹ thuật phát triển ngành ngoại khoa Việt Nam.

Ngày 5-5-1958, GS Tôn Thất Tùng thực hiện thành công ca mổ tim đầu tiên và đến năm 1965 ca mổ tim bằng máy tim – phổi nhân tạo đã thành công như mong đợi. Ông cũng là người đặt nền móng cho việc nghiên cứu tác hại của chất độc hóa học dioxin đến con người và môi trường tại Việt Nam, phương pháp điều trị các vết thương do bom bi, phương pháp điều trị ung thư gan bằng phẫu thuật kết hợp dùng miễn dịch và rất nhiều công trình khoa học khác…

Ngoài ra, ông còn có công lao to lớn trong việc đào tạo một đội ngũ các thầy thuốc có y đức, giỏi chuyên môn, là tấm gương người thầy mẫu mực, trung thực, say mê khoa học, hết lòng yêu thương học trò…

Ngày 7-5-1982 ông qua đời tại Hà Nội. Hơn ba thập kỷ đã trôi qua, nhưng những cống hiến cho sự nghiệp bảo vệ sức khỏe cho nhân dân, cho nền y học Việt Nam và thế giới của GS Tôn Thất Tùng còn sống mãi. Không chỉ Huế và Hà Nội mà ở cả TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng hay Đồng Tháp đều có con đường mang tên ông.

LINH QUANG

VŨ Hải chuyển

Giếng hồi hướng công đức ôngh Lê Hữu Khởi phu quân của bạn Ngọc San

 Giếng 886 và giếng 887 . Một giếng của quỹ  TV 63-70 nđóng góp, một giếng

 của nhóm bạn ở Orange County.

Phương được biết năm nay mọi thứ đều lên giá nên giá làm giếng cũng lên

tuy vậy Tâm vẫn nhận có $200 như mọi khi , số tiền còn lại Tâm tự nguyện đóng thêm

Thank you Minh Tâm Công Đức Vô Lượng

Minh Phương 

BÀI THƠ KHÔNG ĐỀ -- Thơ THẢO UYÊN LY

BÀI THƠ KHÔNG ĐỀ 

Thơ THẢO UYÊN LY 

Vằng vặc trăng Thu

Sầu ngu tim tím

Ai không về ru

Em già tôi  ngủ?????

Nhớ thuở Trăng non

Bàng bạc môi son

Ngây thơ em trốn

Trăng ngà lon ton

Con dốc cao cao

Bóng ngả lao xao

Đón em phía trước

 Theo nhau ngọt ngào

Nay vầng trăng cũ

Nay cõi phù du

Em gần với tới 

Chốn xưa mịt mù

Em mở chiếu chăn

Nằm co bên gối

Thu lu một nỗi

Nói tiếng không lời 

Tạ tội Trăng ơi .

 

CHIỀU TƯỞNG NHỚ - Thơ HẢO CHI

CHIỀU TƯỞNG NHỚ 

Thơ Hảo Chi

Hoa bay bay trong mưa.

Gió bay bay trong bụi

Cúc trắng vàng lưa thưa.

Trời lạnh lùng hiu hắt.

Tiễn chiều trong ước mơ

Mù khơi như niềm nhớ.

Mơ hồ hơn thiên thu.

Một chiều hoa ấp ủ .

Bóng người xưa xa mù.

Chia buồn cùng bạn Ngọc San (A3) và tang quyến

Được tin trễ phu quân  của bạn Ngọc San A3

Ông: LÊ THẾ KHỞI

Pháp Danh: Tâm Thiện

đã từ trần ngày 17 tháng 8 năm 2024, tại Santa Ana USA

hưởng thọ 83 tuổi.

Các bạn đồng niên cùng ĐSTV 6370 xin thành thật chia buồn cùng Ngọc San  và tang quyến. Nguyện xin cho  anh linh của ông Thế Khởi được tiêu diêu nơi cõi niết bàn.

THÀNH KÍNH PHÂN ƯU

Thơ cám ơn

Ngọc San và gia đình xin chân thành cám ơn các bạn tv6370 đã gọi phone, email, dự lễ phát tang, cầu siêu,phúng điếu, cầu nguyện làm từ thiện để hồi hướng cho anh Khởi. Xin cúi đầu tri ơn các bạn.

Ngọc San và toàn thể tang quyển đồng bái tạ.

Chia buồn cùng gia đình bạn Hoàng thị Tân

Nhận được tin buồn bạn Hoàng thị Tân  TV 6370 (AP1) đã qua đời :

Bà HOÀNG THỊ TÂN

từ trần ngày 26-07-2024 tai Việt Nam

Hưởng thọ 72 tuổi

Các bạn đồng niên cùng ĐSTV 6370 xin thành kính chia buồn cùng gia đình bạn  Hoàng thị Tân . 
Nguyện xin cho hương linh  bạn Hoàng thị Tân  được an nghỉ nơi cõi Vĩnh Hằng.

THÀNH KÍNH PHÂN ƯU

NGHĨ VỀ TÌNH BẠN TRÊN FACEBOOK.

 NGHĨ VỀ TÌNH BẠN TRÊN FACEBOOK.

Bạn bè trên FB, có thể đã quen nhau từ trước, hoặc biết nhau nhờ qua FB; và đều chọn FB để kết nối. Những tình bạn mà không gian giao tiếp chỉ trong màn hình vài inches hoặc mười mấy inches, nhưng xúc cảm của nó vượt ra khỏi giới hạn của một vật thể được đóng khung hai chiều ngang dọc, vượt ra khỏi sự hữu hạn của con chữ.

Trên FB, người ta có thể kết bạn với nhau mà không cần quá quan tâm đến câu chuyện của đời nhau. Người ta dễ dung hòa những sự khác biệt về cách sống, quan điểm sống.

Trên FB, người ta cũng dễ mở lòng hơn bởi không phải trực tiếp chạm mặt nhau, không phải giao tiếp bằng lời nói, nên người ta có thể buông lỏng bản thân và để mặc những con chữ chảy tràn.

Trên FB, người ta cũng dễ dàng chấm dứt một mối quan hệ hơn: unfollow, unfriend, thậm chí là block. Cũng hệt như tuyệt giao một người nào đó ngoài đời.
Trên FB, người ta cũng dễ dàng thóa mạ nhau hơn. Ai cũng có thể núp sau bàn phím mà hét vào mặt nhau những câu hằn học. Chỉ một vấn đề gây tranh cãi cũng có thể dẫn đến block nhau vĩnh viễn để khỏi còn thấy nhau.

Trên FB, người ta có thể dễ dàng quen thân sau vài lần trò chuyện. Và người ta cũng có thể dễ dàng unfriend ngay sau khi kết bạn vì nhận ra đối phương chẳng có điều gì thú vị.

Tình bạn trên FB cũng mong manh như mọi mối quan hệ ngoài đời. Unfriend, block hay lẳng lặng unfollow; đó là những cách hành xử của chúng ta khi nhận thấy mối quan hệ có nhiều rạn vỡ. Hoặc là khi với ta đó chỉ là những cái nick vô nghĩa nằm trong list có cái tên đôi khi hời hợt: - bạn bè.

Có bao mối quan hệ từ FB bước ra đời thực và trở nên bền chặt?

Có bao người nhờ FB mà tìm lại được nhau?

Có bao người khi chấm dứt một tình bạn thì cũng ngay lập tức unfriend trên FB?

Và sẽ thêm bao tin yêu khác được tạo dựng từ chính thế giới ảo này?

Sau mỗi avatar là một con người bằng xương bằng thịt, trong mỗi con người là một trái tim nóng ấm và đỏ máu. Chỉ cần có sự chân thành, và thêm chút tinh tế, thì ta sẽ biết cách khiến họ mở lòng.

Dẫu ảo dẫu không, thì chúng ta cũng tình cờ "xuất hiện" trong đời nhau, đều bởi một cái duyên gặp gỡ. Dẫu ngắn dẫu dài, thì cũng bước bên nhau một đoạn đời. Chấm dứt một mối quan hệ trên FB cũng có ít nhiều hụt hẫng, hệt như chấm dứt một mối quan hệ ngoài đời thực.

Khi cánh cửa của trái tim là cánh cửa mở bằng cảm ứng vân tay, chúng ta tự khuyên mình luôn biết chạm vào khéo léo và trong bất cứ trường hợp nào, cũng rất nên nhẹ nhàng, nhẹ nhàng...

- Ừ thì người ta không biết viết gì thì người ta post ảnh, mình thích thì mình xem, tiếc gì một cái like mà mình phải căn ke, suy đi tính lại. Còn không thích thì giả vờ như không thấy...

- FB giống như căn nhà riêng của mỗi người... Họ bày biện thứ gì trong nhà của họ thì tùy ý người ta... Chỉ khi nào thấy có gì "quá đáng" hay "sai sót" thì nên nhắn tin góp ý. Họ sẽ biết ơn bạn vì bạn tế nhị không làm "mất mặt" họ.

- FB của họ, bạn đăng cái gì có liên quan đến họ bạn mới "gắn thẻ", "tag" người ta vào. Bài của bạn hay người ta đọc và chia sẻ chứ mắc mớ chi bạn '"tag" cả trăm người vào. Họ "bực mình" nhưng vì tế nhị họ ấm ức yên lặng đó...

Như đã nói ở trên, những ai, khi đọc hay xem hình của họ, thường gây cho mình những cảm giác tiêu cực hay phản cảm thì mình lặng lẽ unfollow, unfriend hay block... và rất không nên ghi những câu đe dọa sẽ unfriend hay block ai đó trên tường nhà, vì nhiều người sẽ nghĩ thằng cha đó/ cô đó là cái "thớ" gì mà "lối" mà "láo" quá dzậy!

Trong bất cứ trường hợp nào, cũng rất nên nhẹ nhàng, nhẹ nhàng...

* Nguồn: VÂN DU

Hồng Phúc ST

11 điều bạn có thể chưa biết về Thác Niagara.

  1. Niagara gồm ba thác nước riêng biệt:

Thác Horseshoe, Thác Mỹ, và Thác Bridal Veil, tất cả bắt nguồn từ sông Niagara.

 2. Niagara là ngọn thác lớn nhất Mỹ, không phải lớn nhất thế giới:

Khoảng 3.160 tấn nước chảy qua mỗi giây, nhưng có nhiều thác nước khác trên thế giới lớn hơn.

 3. Tất cả những hồ lớn tại Mỹ đều đổ về Niagara:

Ba trong số các hồ lớn (Superior, Huron và Michigan) đổ vào hồ Erie, sau đó đổ vào sông Niagara.

 4. Niagara còn khá trẻ:

Được hình thành cách đây hơn 12.000 năm sau thời kỳ băng tan.

 5. Người đầu tiên viết về Niagara là linh mục châu Âu:

Cha Louis Hennepin đã ghi lại thác Niagara trong chuyến thám hiểm năm 1678.

 6. Khu bảo tồn Niagara là công viên lâu đời nhất nước Mỹ:

Thành lập năm 1885, là công viên tiểu bang đầu tiên tại New York và Mỹ.

 7. Kiến trúc sư giúp bảo vệ vẻ đẹp tự nhiên của Niagara:

Frederick Law Olmsted, người thiết kế Central Park, đã giúp bảo tồn khu vực xung quanh thác.

 8. Thác Niagara sản xuất rất nhiều điện:

Nhà máy thủy điện lớn thứ tư ở Mỹ, tạo ra 2,4 triệu kilowatt điện.

 9. Niagara hút du khách suốt một thế kỷ nay:

Hơn 12 triệu người đến thăm mỗi mùa hè, nổi tiếng với tour thuyền Maid of the Mist

 10. Người đầu tiên nhảy xuống từ thác Niagara là một goá phụ 63 tuổi:

Annie Edson Taylor nhảy xuống từ thác Horseshoe vào năm 1901 trong một chiếc thùng tự chế.

 11. "Nàng thơ" của Hollywood:sưu tầm

Thác Niagara là bối cảnh cho nhiều bộ phim nổi tiếng, bao gồm "Niagara" (1953) và "Superman II" (1980). 

H. Phúc sưu tầm